از تولید مقوا و چاپ مقوا چه می دانیم؟
امیر مختاری / 11 آبان 1398
از مقوا چه می دانید؟
مقوا چگونه ساخته می شود؟
مقوا چه نقشی در چاپ و نشر دارد؟
چه عامل و بازیگر هایی در چاپ و تولید مقوا دخیل و سهیم هستند؟
در این یادداشت قصد داریم به تحلیل محور های یاد شده ی بالا بپردازیم. با این حال پیش از هر چیز لازم است به تحلیل و بررسی پیشینه و البته تاریخ تولید و تهیه ی مقوا بپردازیم.
آلمان زادگاه مقوا
مقوا برای نخستین بار در کشور آلمان تولید شد. در سال 1885، شیمی دانی آلمانی، اقدام به ساخت و تولید مقوا کرد. این شیمی دان توانست با استفاده از روش خمیر سازی چوب، راه کاری برای تولید و ساخت مقوا بیابد. پس گام نخست در تولید مقوا، ایجاد خمیر چوب است. کرافت در گام بعدی تولید مقوا قرار دارد.
کرافت از جمله ابزار و سازه های مهم و موثر صنعت چاپ است که نقش مهمی در تولید و فرآوری دیگر سازه های چاپی دارد و از اهمیت زیادی برخوردار است. حال ممکن است این پرسش ایجاد شود که کرافت چه نقش و جایگاهی در چاپ و تولید مقوا دارد؟
همان گونه که پیش از این یاد شد، در تولید مقوا ابتدا خرده چوب (خمیر چوب) را تهیه می کنند. سپس به کمک کرافت، این خرده چوب ها به کاغذ تبدیل می شوند. با این حال می دانیم که مقوا سازه ای مستحکم است. پس لازم است تا کاغذ تولید شده، از قدرت و استحکام کافی برخوردار باشد. به همین دلیل، در این مقطع و پس از ساخت کاغذ، به کمک مواد شیمیایی از جمله سولفات سدیم، آن را پایدار تر و البته محکم تر می نمایند. با این حال نباید فراموش کنیم که قدرت و استحکام مقوا ها با هم تفاوت دارد و البته این نیز بی دلیل نیست.
خمیر کاغذ از دیگر عامل هایی است که در ساخت مقوا به کار گرفته می شود و بد نیست کمی درباره ی آن بدانیم.
خمیر کاغذ چیست؟
خمیر کاغذ یا پالپ، فرآورده ای است که از خرده چوب و فرآورده های بازیافتی پدید می آید و سپس به کاغذ تبدیل می شود و در ساخت مقوا کاربرد دارد.
قدرت و کیفیت مقوا به چه عامل هایی بستگی دارد؟
قدرت و کیفیت مقوا با نوع فیبری که از آن تولید می شود، پیوند مستقیمی دارد. حال باید پرسید که چه عاملی در تعیین کیفیت نوع فیبر موثر است؟
نوع فیبر به کار رفته در تولید مقوا، به جنس درخت و گیاه هایی که چوب مورد استفاده از آن ها تامین می گردد وابسته است و به زبانی دیگر، این کیفیت و جنس درخت و گیاه به کار رفته است که در نهایت کیفیت و مقاومت مقوا را تعیین می کند.
جنس برخی از درخت ها به گونه ای است که می توان از آن ها کاغذ هایی نازک، شفاف و صیقلی ایجاد کرد، جنس برخی دیگر از درخت ها نیز به گونه ای است که از آن ها برای تولید و ایجاد مقوا های ضخیم و البته مات به کار می رود.
پخت چوب
پخت چوب فرآیندی است که نقش مهمی در تولید مقوا دارد. در این فرآیند شیمیایی، خمیر چوب را در محلولی از سولفات قرار و پس از آن حرارت می دهند. در این مقطع است که با استفاده از ماده ای به نام لیگنین، فیبر چوب به دست آمده را جدا می کنند. از دیگر دستاورد های پخت چوب، می توانیم به تغییر رنگ خمیر چوب از قهوه ای سوخته به کرم روشن تغییر می کند. پس از آن خمیر کاغذ را درون گودالی بزرگ می ریزند و آن را صاف و فشرده می کنند. سپس مقوای ایجاد شده را درون دو لاینر قرار می دهند و با افزودن مقداری ماده های بازیافتی، آن را به شکل نهایی ایجاد می کنند. پس از این مقوا به کارخانه و کارگاه های مورد نظر صادر و برای کاربرد های مختلف، مورد استفاده قرار می گیرد.
بسته بندی و نقش حیاتی آن در سلامتی مصرف کننده
تا پیش از این، بیشتر به کاربرد و کارکرد های بازرگانی و بازاریابی بسته بندی پرداختیم و به لحنی دیگر، بر مزیت، فایده و کارکرد های مادی و درآمد زای آن تمرکز کردیم. در این یادداشت نگارنده می کوشد تا از لنز سلامتی مصرف کننده و دغدغه های این چنینی بسته بندی را مورد بررسی قرار دهد.
